I was lost,
now I’m found
I believe in you,
I’ve got no bounds
I’m moving on up now,
getting out of the darkness
My light shines on,
My light shines on
My light shines on.“Movin’ on up”, Primal Scream
Iets meer dan een jaar geleden kreeg ik het telefoontje waarvan ik wist dat het ging komen. Na weken van aandringen, nee smeken was mijn moeder eindelijk naar de dokter gegaan – en de diagnose bleek een doodvonnis.2016 was voor mij een jaar dat getekend werd door verdriet, rouw, realisaties en uiteindelijk : berusting. Het is makkelijk om jezelf over te geven aan je verdriet totdat je uiteindelijk verdrinkt in je eigen tranen. Ja, 2016 was een ontzettend naar jaar waarin het verlies van mijn moeder centraal stond. En toch, toch was er zoveel meer. Dingen om dankbaar voor te zijn, momenten van liefde en genot. Lang heb ik getwijfeld of ik deze post wel zou schrijven, ik was bang voor wéér een klaagzang – en dat is niet wie ik ben. Niet meer in ieder geval. Los van alle pijn en de diepe rouw die onlosmakelijk verbonden is met het verlies van een ouder was er zoveel meer, en zelfs tijdens de momenten van mijn diepste verdriet was er altijd ergens wel een glimps van schoonheid te vinden.
Dit was zo ongeveer wel mijn initiele reactie op het slechte nieuws met betrekking tot mijn moeder. Ik was niet boos, ik was RAZEND. Na ‘dat geintje met mijn oog’ in 2015 waar ik – al zeg ik het zelf – met een bijna verbazingwekkende eenvoud overheen had weten te komen was DIT de volgende curvebal die het leven mij toesmeet? De woede maakte echter al snel plaats voor het besef dat er geen tijd meer was voor destructieve emoties. Terwijl mijn ouders en zus nog bezig waren met het zich vastklampen aan iedere strohalm die maar binnen handbereik kwam was bij mij het besef al ingedaald : dit was een weg van éénrichtingsverkeer. Ik ben blij dat ik opgestaan ben, blij dat ik voor mijn beide ouders én zus een rots in de branding heb kunnen zijn tijdens alles wat er in die eerste, heftige maanden van dit jaar op ons afkwam. Ik ben dankbaar voor alle gesprekken die ik gevoerd heb met mijn moeder, en trots als een pauw dat IK en niemand anders het was die het gezin door de roerige wateren heeft weten te sturen. Ja, dat klinkt wat arrogant – en misschien is het ook wat ongepast. Daar staat tegenover dat helemaal niemand van iedereen die dit leest weet hoe onzeker, kleinzerig en bang ik bijna mijn hele leven geweest ben. Bang om alleen te blijven, bang om niet te voldoen aan mijn eigen innerlijke standaard, onzeker over mijn uiterlijk, en de eeuwig knagende onzekerheid over het pad dat ik voor mijzelf gebaand heb door het oerwoud van mijn leven. 2016 was voor mij het jaar waarin de puzzelstukjes op haar plek vielen, waarin ik alle invloeden die ik in de afgelopen 41 jaar heb opgezocht in een smeltkroes tot een nieuw geheel heb weten te brouwen. Ik heb vrede met mijn zelfgekozen eenzaamheid, omdat het mij tevens de onthechting geeft die ik nodig heb om te zijn wie ik ben. Het is de dood die uiteindelijk betekenis geeft aan de zin van het leven, en ik kies voor een uitroepteken in plaats van een simpele punt of een vraagteken. Er zijn nog steeds waardevolle en intense connecties met andere mensen, en het is prima dat die van tijdelijke aard zijn. Er is geen schuld , verwachtingspatroon of geijkt pad meer – er is alleen nog maar Zijn.
En gelukkig is er nog altijd sarcasme en een gezonde dosis zelfspot om mij met beide voetjes op de grond te zetten als ik weer eens hoogdravend begin te ratelen zoals hierboven 🙂 Ook dat heb ik dit jaar mogen herontdekken, en het is fijn om te merken dat ik een stuk milder ben voor mijzelf dan ik in het verleden geweest ben – ik kan er kracht en veerkracht uit putten.
Na de eerste, heftige periode waarin het steeds duidelijker werd dat mijn moeder de winter niet zou gaan halen leek alles tijdelijk een beetje af te vlakken. Mijn weken smolten aaneen met werken en op en neer pendelen naar mijn ouders – dit alles in betrekkelijke rust. Het was hartverwarmend om familieleden die ik soms decennia niet gezien had plots weer tegen te komen (laten we het er op houden dat ik een ‘aparte’ familie heb) , en ook in mijn persoonlijke leven heb ik links en rechts wat verwaterde banden weer weten te herstellen. Andere heb ik gelaten voor wat ze waren, niet omdat die niet waardevol zouden zijn maar omdat ik ook respect heb voor de keuzes die andere mensen maken in hun leven – en wie ben ik om daar aan te tornen? Je zou kunnen zeggen dat zaken – gezien de omstandigheden – eigenlijk redelijk voor de wind gingen , maar toen kwam curveball twee : met een dikke 100KM p/u vloog ik van de A1 af.
Ik heb nog veel nagedacht over wat er nou precies heeft plaatsgevonden op die warme Lenteavond in Mei, maar eigenlijk is het niet relevant. Misschien was ik wel niet 100% geconcentreerd aan het rijden, misschien was het gewoon stomme pech en misschien was het ook wel gewoon die ontzettende boere(n)lul in zijn zwarte Fiat Panda die zonder richting aan te geven zijn auto de linkerbaan opsmeet voor mijn neus. In het grote geheel der dingen totaal niet relevant. Wat mij altijd zal bijblijven is de klap van het verkeersbord dat zich op een centimeter of 20 naast mijn hoofd in de auto boorde, en de daarop volgende stilte. Het gefluit van een vogel. En een donkere doodswens die als uit het niets de kop opstak. Ik kwam er recentelijk achter dat uitgerekend dát het meest donkere moment van 2016 was voor mij, puur en alleen omdat ik daar – in dat weiland bij Naarden – voor even het zicht op het licht aan het einde van de donkere tunnel kwijt was.
Over wat er daarna nog allemaal gebeurde dit jaar heb ik al genoeg geschreven in de postings hieronder, en er nog dieper op ingaan zou denk ik afbreuk doen aan de oprechtheid van mijn verdriet. Er is echter in Augustus nog iets gebeurd waar ik nog niet over geschreven heb, en wat temidden van mijn rouwe verwerkingsproces opeens een vleugje mildheid en schoonheid als tegengif wist te dienen. Op verzoek van mijn vader haalde ik de persoonlijke eigendommen van mijn moeder uit haar portemonnee, en zodra ik deze openmaak word ik geconfronteerd met dit beeld :
Buiten mijn weten om had mijn moeder deze foto al meer dan 35 jaar in haar portemonnee zitten. Ik ga niet eens de moeite doen om te proberen te omschrijven wat dit voor mij – als zelfverklaard mama’s kindje – betekende. Alle vragen waar ik nog mee zat na het wrede afscheid waren in één klap beantwoord en dit beeld heeft in mij een gevoel van berusting weten los te maken waarvan ik niet wist dat ik het in mij zou kunnen hebben. Het is goed zo.
Ik ben dankbaar voor de mensen die na wat soms een lange periode van afwezigheid was weer mijn leven zijn komen binnendruppelen. Dankbaar voor het bezoekje aan Puscifer met een vergeten liefde. Dankbaar voor een spontane knuffel op een moment van eenzaamheid. Dankbaar voor het vertrouwen van mijn vader en moeder in hun tijd van zwakte. Dankbaar voor een heerlijke strandwandeling op de valreep van dit jaar. Dankbaar voor intense, oprechte contacten.
Maar vanavond ben ik – zoals eigenlijk altijd – het liefste alleen. Alleen, maar niet eenzaam.
2017 : Berg je maar alvast, want jij gaat het jaar zijn waarin ik ga grijpen wat mij toekomt 🙂